İşletmede strateji oluşturan kademeleri üç grupta toplamak olasıdır. Bu grupları yönetim basamaklarının görev alanları ile yetki dereceleri ve stratejik kararları arasında temelini örgüt yapısından alan organik ilişkiler vardır.', 'Birinci kademe strateji sorumlusu “girişimin yöneticisi” olup, stratejik kararları ve planlama işlemleri, finansal olan ve finansal olmayan sorunları kapsar, Finansal amaçlı stratejiler, girişimin kurumlarına ve pay sahiplerine karşı olan yükümlülükler ile ilgilidir. Bu yükümlülükler girişim sahiplerinin uzun dönemde işletmeden beklediklerini gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. Finansal olmayan amaçlar, girişimin iç ve dış çevresi için insancıl ve topluma yönelik önlemlerden oluşmaktadır. Ayrıca, gelişmekte olan teknolojilerden yararlanmak için temel seçimleri, zorlayıcı ve sınırlayıcı işlemlerin alt kademelere dengeli olarak dağıtımı yapmak, girişim yöneticisinin stratejik karar verme ve planlama görevleri arasındadır. Bu stratejik planlar 5-10 bir yıllık bir süreye uzayabilir.
Girişimde ikinci kademe strateji sorumlusu “İşletme Sorumlusu” pozisyonunu işgal eden yöneticilerdir. Bir girişimde işletme yöneticisi bir üretimi bağımsız olarak tüm proseslerden sorumlu olarak yürüten ve sonuçlandıran kişi olarak tanımlanır. Bu tanımdan anlaşılacağı gibi, bu kademedeki stratejik planlama ve stratejik kararlar, işletmenin endüstrideki en yakın rakiplerinin izledikleri mamül ve fiyat politikalarına karşı en avantajlı durumu sağlayabilmek için saldırgan ve savunucu adımları içerir. İşletmede seçenek üretim ve diğer faaliyetler arasında gelecekteki koşulları değerlendirmek suretiyle uygun kaynak tahsisi işlemi için stratejiler saptaması, işletme yöneticilerinin planlama alanını oluşturur. Girişim yöneticilerinin stratejilerden uzun dönemlerde sonuç alındığı halde, işletme yöneticisinin stratejik kararları daha kısa dönmede belirli sonuçlar verir. Bu süreyi 3-7 olarak düşünmek olasıdır. Girişimin amaçlarına ulaşmasında önemli rol oynayabilecek kaynak tahsis ya da kaynak kaydırma işlemleri ve bu yolla planlara katkı sağlamak, işletme yöneticisi kademesinde oluşturulan statejilerle gerçekleşir.
Üçüncü stateji oluşturma kademesi işletmede işlev yöneticiler,i tarafından oluşturulur. Bu kademe, işletme yöneticisine bağlı ve sorumludur. Üretim, satış, finansman ve işgören işlevlerin birbirlerini etkilemeleri ve bağlamaları nedeniyle, bu kademe kararlarını derinlik ve kapsamını saptamak kolay değildir. Genel olarak üst kademe stratejik kararlarını uygulamak için işletmede uygun atmosferi ve işleri sağlamak, programlamak, işlev ya da faaliyet yöneticilerinin görev alanına girmektedir.
Yürütmekte olduğu işlevin girişime sağladığı katkı payını ya da artık değeri yükseltebilmek için yapacağı girişimlerde kendisi ve görev alanı ya da karar sınırları hakkında üst stratejinin saptadığı limitleri ve zorunlu uygulamaları göz önünde bulundurmak kaydıyla tüm stratejileri seçmek, bu kademeye verilmiş bir planlama görevidir. İşlev yöneticisinin stratejisi genellikle 1-3 yıl için geçerli olur. Bu süre sonunda, sürdürülen faaliyetlerin ortya koyduğu performanslar, kullanılan kaynaklarla yaratılan tüm tüm faydaların optimize edilmesiesası bu kademe stratejilerinin temel hedefidir.
Stratejilerin belirlenmesi amacıyla girişilen planlama faaliyetleri girişim planlaması, işletme planlaması ve işlevsel planlama (faaliyet planlaması) olarak sınıflandırılmakla birlikte, örgütün büyüklüğü ve seçilen yönetim biçimi, bu planlamaların önemi ve hazırlanmaları üzerine etkin bir rol oynar. Oransal olarak küçük işletmelerde hemen üç aşamada girişim yöneticisi tarafından yerine getirilir ve hangi kademede ne tür uygulama yapılacağı üst yönetim tarafından saptanır. Sorumluluk merkezlerinin dağıldığı bölümlere ya da işletmelere ayrılmış kuruluşlarda her üç aşama ayrı ayrı planlanır, fakat plan koordinatörü tarafından senkronize edilir.Ürün pazar doğrultusunda iş akışını kuran işletmelerde yöneticiler tüm hizmetleri ayrıntılara kadar saptadıklarından, karar merkezleri çeşitli kademelerden süzülerek gelen sorumlulukları karşılamak zorundadır. Bu sorumlulukları gayri resmi bir örgüt kavramı içinde anlamaya, çözümlemeye olanak yoktur.
İşletmelerde geleceğe yönelik faaliyetler planlanırken, kuşkusuz bir bütçe planı çizmek ve bu faaliyetleri bütçe ayrıntıları içinde en etkin biçimde yürütmek bir temel yönetim ilkesidir. Bu hale göre işletmede ana hedefler saptanırken bu hedeflere işlevlerin işletilmesinden itibaren birtakım işlemlerin yerine getirilmesi şartı aramalıdır.
Faaliyet planlamalarıyla işlevlerin düzenlenmesi ve girişim amaçları çerçevesi içinde gerçekleşmesi, mantıklı bir bütçe dağılımını gerektirdiğinden, bütün planlama çalışmaları bütçelemeden işlemlerinden ayrı düşünülmelidir. Bütçeler aynı zamanda kaynak tedariki ve kaynak tahsisi sorununuda çözümlediğinden, işletme yönerimi düzeyindeki stratejiler ile yakından ilişkilidir. Bütün bu noktaların açıklığa kavuşturulması bir girişim planının önemli bir kısmını kapsadığından planlama hizmetleri başladığında çeşitli yönetici düzeylerinde bir dizi toplantılar düzenlenerek durum saptamasına gidilir. Bu toplantılarda sorulan soru “yapılması gerekli olan nedir ?” olacaktır.
Bu soru, toplantılar boyunca yeni sorulara yol açar. Örneğin; Girişimin amaçları ve hedefleri nelerdir ? Faaliyet göstereceğimiz çevre ne tür bir çevredir ? İşletmenin iş alanı saptanmış mıdır ? Bu alan içinde değerlendireceğimiz seçenek stratejiler neler olmalıdır ? Hedeflere varmak için mevcut düzenden mi yararlanılacaktır yoksa yeni bir araştırma ve geliştirme stratejisi mi saptanacaktır ? Girişimin amaçlarını gerçekleştirmek için mevcut iş türü yeterli midir, yeni iş alanı açmak zorunlu mudur? İşletme bölümleri için hazırlanan iş programı yeterli midir ? Bölümlerinm kendilerinden beklenen faaliyetleri yürütmeleri için gerekli olan cari harcamalar ve bütçe tahsisleri yeterli düzeyde midir? gibi….
Bu sorulara yanıt aranırken, sorunların çözüm yollarıda saptanmış olur. Eğer kararlarda stratejik yaklaşımlar geçerli ise, genellikle bir stratejik planlama girişimini üç aşamada gerçekleştirmek uygundur.
1. aşama - Bütçeleme,
2. aşama - Bütçeleme - İşlevsel planlama,
3. aşama - Bütçeleme - İşlevsel planlama - Faaliyet Planlaması
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder